nghề-phiên-dịch

Nghề phiên dịch là gì?

Có nhiều định nghĩa khác nhau xét từ góc độ chuyên môn, nhưng trong cách hiểu chung nhất thì phiên dịch là việc chuyển một chữ, một câu, một văn bản (nói hoặc viết) từ ngôn ngữ này sang ngôn ngữ khác mà không làm thay đổi nghĩa gốc của chúng.

Và tất nhiên, phiên dịch viên là người chuyên làm công việc chuyển các văn bản (nói hoặc viết) từ ngôn ngữ này sang ngôn ngữ khác một cách chính xác, giúp những người không cùng sử dụng một ngôn ngữ có thể hiểu nhau.

Dựa vào hai loại hình giao tiếp cơ bản của con người (nói và viết), có thể chia công việc của người phiên dịch thành hai dạng: phiên dịch nói (thông dịch) và phiên dịch viết (biên dịch).

Như vậy, phiên dịch viên (Thông dịch viên) là việc chuyển đổi văn bản nói từ ngôn ngữ này sang ngôn ngữ khác. Có hai loại phiên dịch  nói (thông dịch) cơ bản:

 – Dịch đuổi (consecutive interpretation) là khi phiên dịch viên dịch ngay sau khi người nói nói xong, có thể là dịch một chiều (chỉ có một người/ một bên nói- bên còn lại chỉ nghe) hoặc đa chiều (người nói nói- sau đó người nghe nói lại) và trong quá trình trình dịch, người dịch có thể tạm dừng người nói lại để hỏi/ thảo luận cho rõ về nội dung người nói đã nói để dịch cho chính xác. Dịch đuổi có thể ở các dạng: dịch mặt đối mặt giữa các đối tượng giao tiếp và người dịch, dịch qua internet hoặc telephone, dịch đồng hành (người dịch di cùng người cần dịch, phổ biến trong kinh doanh hoặc du lịch), dịch thầm cho một nhóm nhỏ các đối tượng giao tiếp hoặc dịch trước đám đông trong các sự kiện lớn, nhỏ khác nhau.

 – Dịch đồng thời (simultaneous interpretation) là phiên dịch viên dịch trong khi người nói nói, tức là quá trình người nói nói và người dịch dịch diễn ra song song và gần như cùng tốc độ. Loại dịch này cần sự hỗ trợ lớn của các phương tiện truyền thông, phiên dịch viên thường ngồi dịch trong cabin (vì thế loại hình dịch này còn được gọi là dịch cabin) được thiết kế cách âm, có tai nghe để phiên dịch viên để nghe ngôn ngữ nguồn, có micro để phiên dịch viên nói/ dịch sang ngôn ngữ đích, phương tiện truyền thông đảm bảo phân các kênh nghe- nói phù hợp trong trường hợp nhiều thứ tiếng cần được dịch… Dịch đồng thời thường được yêu cầu ở các hội nghị, hội thảo lớn, chuyên nghiệp, hoặc các hội nghị hội thảo mà các thành phần tham gia sử dụng nhiều ngôn ngữ khác nhau.

Người dịch nói phải chịu sức ép rất lớn về thời gian, phản ứng rất nhanh và gần như không có thời gian để suy nghĩ cân nhắc về từ ngữ.

Dù dịch theo hình thức nào đi nữa, phiên dịch đều phải thực hiện quy trình cơ bản là hiểu ngôn ngữ nguồn -> phân tích ngôn ngữ học kết hợp nét văn hóa -> diễn đạt lại bằng ngôn ngữ mục tiêu. Đặc biệt, người phiên dịch đều phải phản xạ hết sức nhanh, và khó khăn nhất là phải làm việc dưới một sức ép lớn. Khả năng nắm bắt thật nhanh, học thật nhanh kiến thức mới, nội dung mới và đặc biệt là khả năng diễn đạt ý của người khác một cách ngắn gọn, dễ hiểu là những yếu tố cốt lõi mà một phiên dịch viên phải luyện thật nhiều mới có thể nắm chắc được.

Thu nhập và mức độ “HOT” của phiên dịch viên:

Nghề phiên dịch đem lại thu nhập thuộc hàng … khủng. Khủng đến mức nào là tùy thuộc “thương hiệu” của phiên dịch viên chuyên nghiệp. Công việc này làm việc trong những môi trường năng động, đa dạng và mang lại cho người hành nghề cơ hội tiếp xúc, đi lại, du lịch (miễn phí) …

Mức thấp nhất trong các báo giá công khai của các công ty dịch tại Việt Nam là 10- 15usd/ h, giá trung bình là 15-25usd/ h. Tính ở mức trung bình, một phiên dịch viên làm việc 6h/ ngày, 5 ngày/ tuần thì một phiên dịch viên cỡ trung bình sẽ có thu nhập khoảng 2,400usd/ tháng, tương đương 49 triệu đồng/ tháng. So với thu nhập công chức bậc cao đủ điều kiện nộp thuế thu nhập theo dự định của nhà nước Việt Nam là 9 triệu đồng/ tháng thì mức thu nhập trung bình của một phiên dịch viên gấp…5,4 lần. Chưa kể, thu nhập của các phiên dịch viên có thương hiệu được mời dịch cho các sự kiện lớn, sự kiện sesret/ nội bộ, sự kiện cần chính xác đến không thể chính xác hơn thì mỗi giờ dịch có thể lên đến 100 hoặc vài trăm đôla Mỹ/ giờ.

Hiện nay, đội ngũ những người làm công tác phiên dịch ngoài công việc cố định họ thường có những hợp đồng phiên dịch bên ngoài. Chính vì thế thu nhập của các phiên dịch viên cũng khá cao. Trung bình mỗi khi phiên dịch cho các hội thảo hay hội nghị, thù lao họ được trả từ 200 – 400 USD/ngày.

Để làm việc trong nghề phiên dịch, sinh viên thường tốt nghiệp các chuyên ngành Ngôn ngữ Anh, Ngôn ngữ Trung Quốc, Kinh tế quốc tế, Đối ngoại, tại các trường đại học như là Trường ĐH Ngoại ngữ, .., Trường ĐH Phú Xuân.

Xem thêm

Nghề Phiên dịch viên – những phẩm chất cần có

Nghề phiên dịch viên và mức thu nhập khủng

Nghề thư ký, trợ lý có gì hay?

Ngoại giao có phải là nghề “HOT” hiện nay không?

Thu nhập nghề biên dịch có thật sự khủng?

Lộ trình đào tạo ngành Ngôn ngữ Anh

Đại học phú xuân ký cam kết đảm bảo việc làm với sinh viên

Thông tin tuyển sinh Đại học Phú Xuân 2020