(Bài dịch từ David Wong. 6 Harsh Truths That Will Make You a Better Person)
Này, 2019 rồi đấy, đồ bỏ đi. LÀM THÔI.
“Làm gì?” bạn hỏi. TÔI KHÔNG BIẾT. HÃY CÙNG TÌM HIỂU, HỠI ĐỒ VÔ DỤNG.
Hãy dừng đọc bài này nếu sự nghiệp của bạn đang tiến triển tốt, bạn hạnh phúc với cuộc sống và hài lòng với các mối quan hệ. Hãy tận hưởng phần còn lại trong ngày của bạn, bài viết này không dành cho bạn. Bạn đang làm một công việc tuyệt vời, tất cả chúng tôi tự hào về bạn.
Đối với nhóm còn lại, tôi muốn các bạn thử trò này: Kể năm điều ấn tượng về bản thân. Viết chúng xuống hoặc hét to lên. Nhưng đây là điểm mấu chốt – không được liệt kê bất cứ điều gì bạn là (ví dụ: Tôi là một chàng trai tốt, tôi trung thực), thay vào đó chỉ có thể liệt kê những điều bạn làm (ví dụ: tôi vừa vô địch giải cờ vua quốc gia, tôi làm ớt ngon nhất Massachusetts). Nếu bạn thấy điều đó khó khăn, thì bài này hẳn là dành cho bạn, và bạn sẽ cực kỳ ghét đọc nó. Tôi chỉ có thể gỡ gạc bằng cách nói rằng đây là những gì tôi ước ai đó nói với tôi vào khoảng năm 1995.
Lưu ý: Lần đầu tôi đăng bài này vào tháng 12/2012 và đến nay nó đã thu hút hơn 25 triệu lượt xem trang. Vì thế, nó cũng đáng xem đấy. Tôi thường xuyên cập nhật nó khi có thay đổi.

6. Thế giới chỉ quan tâm đến những gì có thể nhận từ bạn

Giả dụ người bạn yêu vừa bị bắn. Anh/cô ấy nằm trên phố, chảy máu và la hét. Một anh chàng chạy vội tới và nói: “Hãy tránh ra.” Anh ta nhìn nhanh vết đạn của người yêu bạn và rút ra một con dao bỏ túi – anh ta định phẫu thuật ngay tại chỗ, trên phố.
Bạn hỏi, “Anh có phải là bác sĩ?”
Anh chàng nói, “Không.”
Bạn nói, “Nhưng anh biết anh đang làm gì, phải không? Anh là cựu quân y, hay là …”
Lúc này anh chàng tỏ ra khó chịu. Anh ta nói với bạn rằng mình là một chàng trai tốt, trung thực, luôn đúng giờ. Anh ta nói với bạn rằng mình là một người con hiếu thảo, có một cuộc sống phong phú với đầy đủ các sở thích, và anh ta tự hào rằng anh ta không bao giờ nói tục.
Bối rối, bạn nói, “Chuyện đó thì liên quan đếch gì khi [vợ / chồng / bạn thân / cha mẹ] của tôi đang nằm chảy máu ở đây? Tôi cần ai đó biết cách phẫu thuật vết thương do đạn bắn! Anh có làm được hay không?!? ”
Bây giờ, người đàn ông trở nên kích động – tại sao bạn lại nông cạn và ích kỷ vậy? Bạn không quan tâm đến bất kỳ phẩm chất tốt đẹp khác nào của anh ta sao? Không phải bạn vừa nghe anh ấy nói rằng anh ấy luôn nhớ ngày sinh nhật của bạn gái sao? Với tất cả những điều tốt đẹp của anh ta, liệu việc anh ta có biết phẫu thuật hay không có quan trọng?
Trong khoảnh khắc hoảng loạn đó, bạn sẽ lắc vai anh ta bằng đôi bàn tay đầy máu của mình và hét, “Vâng, tao đang nói rằng các phẩm chất chết tiệt đó chẳng quan trọng, bởi vì trong tình huống cụ thể này, tao chỉ cần ai đó có thể cầm máu, hiểu chưa thằng ngu?”
Và đây là sự thật khủng khiếp về thế giới người lớn: Bạn ở trong tình huống nêu trên mỗi ngày. Chỉ có điều, bạn chính là anh chàng bối rối với con dao bỏ túi. Còn tất cả mọi người là nạn nhân vụ xả súng.
Nếu bạn muốn biết lý do tại sao xã hội dường như xa lánh bạn, hoặc tại sao bạn dường như không được tôn trọng, đó là vì xã hội toàn những người cần thứ gì đó. Họ cần nhà được xây, cần thức ăn để ăn, cần giải trí, họ cần thực hiện các mối quan hệ tình cảm. Bạn đến hiện trường khẩn cấp đó, cầm con dao bỏ túi, từ lúc bạn ra đời – thời điểm bạn bước vào thế giới, bạn trở thành một phần của một hệ thống được thiết kế hoàn toàn chỉ để đáp ứng nhu cầu của mọi người.
Hoặc là bạn sẽ thực hiện nhiệm vụ đáp ứng những nhu cầu đó bằng cách học được một bộ kỹ năng của riêng mình, hoặc thế giới sẽ từ chối bạn, bất kể bạn có vô hại và nhã nhặn đến mức nào. Bạn sẽ nghèo, bạn sẽ cô đơn, bạn sẽ bị bỏ rơi trong giá lạnh. Liệu điều đó có độc ác, hoặc thô bỉ, hoặc thực dụng? Thế tình yêu và lòng tốt thì sao – những điều đó không quan trọng ư? Tất nhiên. Nhưng chỉ khi chúng khiến bạn làm cho mọi người những thứ mà họ không thể tìm ở nơi khác. Để bạn thấy …

5. Những kẻ hippy đã sai

Đây là đoạn tuyệt vời nhất trong lịch sử phim ảnh (CẢNH BÁO: ngôn ngữ cực đoan): [đoạn đầu của phim Glengarry Glenn Ross, bắt đầu từ phút thứ 10. Bạn đọc có thể tìm xem trên mạng, có phụ đề tiếng Việt – ND]
Đối với những người không thể xem video, đó là bài phát biểu nổi tiếng mà Alec Baldwin thực hiện trong kiệt tác điện ảnh Glengarry Glenn Ross. Nhân vật của Baldwin – người mà bạn cho là nhân vật phản diện – thuyết trình trong căn phòng đầy những kẻ khù khờ và làm họ choáng, nói với họ rằng tất cả sắp bị sa thải trừ khi họ “chốt” doanh số mà họ đã được chỉ định:
“Một người dễ mến ư? Không đáng cục cứt! Người bố tốt? Cút mẹ mày đi! Về nhà mà chơi với con. Nếu mày muốn làm việc ở đây, hãy chốt!”
Những lời đó tàn bạo, thô lỗ và vô lối khủng khiếp, nhưng lại cũng là một phát biểu trung thực và chính xác về những gì thế giới mong đợi từ bạn. Sự khác biệt là, trong thế giới thực, mọi người cho rằng thật không phải khi nói chuyện với bạn theo cách đó, nên họ quyết định rằng tốt hơn là cứ kệ cho bạn tiếp tục thất bại.
Cảnh đó đã thay đổi cuộc đời tôi. Giá biết cách, tôi sẽ lập trình đồng hồ báo thức để chơi nó mỗi sáng. Alec Baldwin đã được đề cử giải Oscar cho bộ phim đó và đó là cảnh duy nhất anh ta tham gia. Như những người thông minh đã chỉ ra, thiên tài của bài phát biểu đó là: nửa số người xem nó nghĩ rằng ý của cảnh đó là “Wow, cảm giác thế nào khi có một thằng sếp khốn như vậy? ” và nửa kia nghĩ, “Chết tiệt, hãy ra đường và bán chỗ bất động sản giời đánh này thôi!”
Hoặc, như blog The Last Psychiatrist đã viết:
“Nếu bạn ở trong căn phòng đó, một số sẽ hiểu chuyện này là công việc, và dù sao cũng hấp thu được năng lượng của thông điệp, đón nhận những lời chửi rủa từ coach, ‘anh chàng này thật tuyệt!’; Trong khi số khác sẽ đón nhận nó từ góc nhìn riêng tư (personal), gã này là một thằng điên, anh có quyền gì mà nói giọng đó với tôi, hoặc – như một phản ứng điển hình khi lòng tự ái phải đối mặt với sức mạnh lớn hơn – lặng lẽ gặm nhấm và tưởng tượng về việc tìm ra thông tin để lật mặt gã như một kẻ đạo đức giả. Thật thỏa mãn làm sao. ”
Đoạn trích đó là từ một bài phê bình sâu sắc về “những người lập dị” (hipster) và tại sao họ dường như gặp quá nhiều khó khăn trong tìm việc (hãy đọc toàn bộ), và vấn đề là: sự khác biệt ở hai loại thái độ đó – cay đắng (bitter) hay đầy động lực (motivated) – là yếu tố lớn nhất quyết định liệu bạn có thành công trên thế giới hay không. Chẳng hạn, một số người muốn đáp trả bài phát biểu đó với dòng của Tyler Durden từ Fight Club: “Bạn không phải là công việc của bạn.”
Nhưng, thực ra, bạn chính là công việc đó. Tất nhiên, “công việc” và phương tiện kiếm sống của bạn có thể không là một, nhưng trong cả hai trường hợp, bạn chẳng là gì hơn tổng số các kỹ năng hữu ích của bạn. Chẳng hạn, làm một người mẹ tốt là một công việc đòi hỏi kỹ năng. Đó là thứ mà một người có thể làm để đem lại sự hữu ích cho các thành viên khác trong xã hội. Nhưng đừng nhầm lẫn: “công việc” của bạn – thứ hữu ích mà bạn làm cho người khác – là tất cả bạn.
Đó là lý do tại sao các bác sĩ phẫu thuật được tôn trọng hơn các nhà văn hài kịch. Thợ cơ khí được tôn trọng hơn so với hipster thất nghiệp. Đó là lý do công việc của bạn sẽ đứng cạnh tên bạn nếu cái chết của bạn xuất hiện trên tin tức (“Tiền đạo bóng đá chết trong vụ giết người / tự sát”). Tyler nói: “Bạn không phải là công việc của bạn”, nhưng ông cũng thành lập và điều hành một công ty xà phòng thành công và trở thành người đứng đầu một phong trào chính trị xã hội quốc tế. Ông ta chính là công việc của mình.
Hoặc thử nghĩ cách này: Bạn có nhớ khi Chick-fil-A chống lại hôn nhân đồng tính? Và dù phong trào chống đối không được hưởng ứng, công ty vẫn tiếp tục bán hàng triệu bánh sandwich mỗi ngày? Đó không phải là vì nhân dân đồng ý với họ; đó là vì họ làm tốt công việc làm bánh sandwich ngon. Và đó là tất cả những gì quan trọng. Bạn không cần phải thích nó. Tôi không thích trời mưa vào ngày sinh nhật của tôi. Nhưng nó vẫn mưa. Mây hình thành và lượng mưa xảy ra. Mọi người có nhu cầu và do đó gán giá trị cho những người đáp ứng chúng. Đây là những cơ chế đơn giản của vũ trụ và chúng không đáp ứng mong muốn của ta.
Nếu bạn phản đối, rằng bạn không phải là người theo chủ nghĩa tư bản nông cạn và bạn không đồng ý rằng tiền là tất cả, tôi chỉ có thể nói: Có ai nói gì về tiền đâu? Bạn đang bỏ qua điểm lớn hơn đấy.

4. Cái bạn làm không nhất thiết phải ra tiền, nhưng phải hữu ích cho mọi người

Hãy thử một ví dụ phi tài chính để bạn không tắc ở đó. Đa số độc giả của tôi là nam giới ở độ tuổi trên 20. Vì vậy, mỗi năm tôi nhận được vài chục câu chuyện qua email từ những anh chàng khốn khổ, cô đơn, khăng khăng rằng phụ nữ sẽ không đến gần họ mặc dù thực tế họ chính là những chàng đẹp nhất thế giới (ngày nay, họ có tên chung là “Incels” – độc thân không tự nguyện). Tôi có thể giải thích suy nghĩ này có gì, nhưng có lẽ sẽ tốt hơn nếu tôi để Alec Baldwin giải thích nó: [xem lại video ở trên – ND]
Trong trường hợp này, Baldwin đang đóng vai người phụ nữ hấp dẫn trong cuộc sống của bạn. Họ sẽ không nói điều đó một cách thẳng thắn như anh ta – xã hội đã huấn luyện chúng ta không thành thật với mọi người – nhưng phương trình thì giống nhau. “Anh tốt bụng ư? Thì cứt gì? Nếu muốn làm việc ở đây, hãy chốt.”
Vậy đấy, bạn sẽ đặt gì lên bàn? Bởi vì cô gái trong hiệu sách mà bạn mơ mộng về việc dưỡng ẩm cho khuôn mặt của cô ta một giờ mỗi đêm và cảm thấy tội lỗi khi cô ấy ăn bất cứ thứ gì khác ngoài salad cho bữa trưa, cô ấy sẽ trở thành bác sĩ phẫu thuật sau 10 năm nữa. Còn bạn?
“Gì vậy, có phải anh đang nói rằng tôi không thể có được những cô gái như vậy trừ khi tôi có một công việc tốt và kiếm được nhiều tiền?”
Không, đấy là bộ não của bạn nhảy đến kết luận đó để bạn có cớ mà loại bỏ tất cả những người từ chối bạn bằng cách cho rằng họ nông cạn và ích kỷ. Tôi đang hỏi bạn cung cấp những gì? Bạn thông minh? Hài hước? Hấp dẫn? Có tài? Đầy tham vọng? Sáng tạo? OK, thế bạn làm gì để chứng minh những thuộc tính đó với thế giới? Đừng nói rằng bạn là một chàng trai tốt – đó chỉ là tối thiểu. Những cô gái xinh đẹp có những chàng trai tốt với họ 36 lần một ngày. Bệnh nhân đang chảy máu ngoài đường. Bạn có biết phẫu thuật hay không?
“Chà, tôi không phải kẻ phân biệt giới tính hay phân biệt chủng tộc hay tham lam hay nông cạn hay lạm dụng! Không như những kẻ vớ vẩn khác!”
Tôi xin lỗi, tôi biết điều này thật khó nghe, nhưng nếu tất cả những gì bạn có thể làm là liệt kê một loạt các tội lỗi bạn không mắc phải, thì, mẹ kiếp, hãy tránh xa bệnh nhân ra. Có một anh chàng dí dỏm, đẹp trai với một sự nghiệp đầy hứa hẹn sẵn sàng bước vào và phẫu thuật.
Điều đó có làm tan vỡ trái tim bạn? OK, thì sao? Bạn sẽ thở than, hay sẽ học cách làm phẫu thuật? Điều đó tùy thuộc vào bạn, nhưng đừng phàn nàn về việc các cô gái yêu bọn dở hơi; họ yêu những kẻ đó bởi vì những người đó có những thứ mà họ có thể cung cấp. “Nhưng tôi là một người lắng nghe tuyệt vời!” Thật à? Bởi vì bạn sẵn sàng ngồi im lặng để đổi lấy cơ hội ở gần một cô gái xinh đẹp (và dành từng giây để tưởng tượng làn da của cô ấy phải mềm mại như thế nào)? Chà, đoán xem, có một chàng trai khác trong cuộc đời cô ấy cũng biết làm điều đó và anh ta có thể chơi guitar. Nói rằng bạn là một chàng trai tốt giống như một nhà hàng mà ưu điểm duy nhất là thức ăn không làm bạn phát ốm. Bạn giống như một bộ phim mới có tiêu đề là Phim này bằng tiếng Anh và lời giới thiệu là “Các diễn viên đều rõ mặt”.
Tôi nghĩ đây là lý do tại sao bạn có thể là một “chàng trai tốt” và vẫn cảm thấy tồi tệ về bản thân. Nhất là …

3. Bạn tự ghét bản thân bởi vì bạn chẳng làm gì cả

“Được rồi, có phải anh đang nói rằng tôi nên chọn một cuốn sách về việc làm thế nào để có được các cô gái?”
Chỉ khi bước đầu tiên trong cuốn sách là “Bắt đầu biến mình thành kiểu người mà các cô gái muốn ở bên”.
Bởi vì đó là bước bị bỏ qua – luôn luôn là “Làm thế nào để tôi có thể có việc?” mà không phải “Làm thế nào tôi có thể trở thành kiểu người mà nhà tuyển dụng muốn?” Đó là “Làm thế nào tôi có thể khiến những cô gái xinh đẹp thích tôi?” thay vì “Làm thế nào tôi có thể trở thành kiểu người mà các cô gái xinh đẹp thích?” Thấy không, bởi vì cái thứ hai rất có thể sẽ buộc bạn từ bỏ nhiều sở thích của mình và chú ý nhiều hơn đến ngoại hình, hay những gì khác mà có Chúa mới biết. Bạn thậm chí có thể phải thay đổi tính cách (personality) của mình.
“Nhưng tại sao tôi không thể tìm thấy một người thích tôi như tôi là?” bạn hỏi. Câu trả lời là: vì con người cần các thứ. Nạn nhân đang chảy máu, và chẳng lẽ tất cả những gì bạn có thể làm là nhìn xuống và phàn nàn rằng không có nhiều vết thương tự khỏi?
Đây là một video khác (cảnh khó coi).
Ai xem video đó cũng lập tức trở nên vui vẻ hơn một chút, mặc dù không phải vì cùng lý do. Bạn có thể làm điều đó cho mọi người? Tại sao không? Điều gì ngăn cản bạn mặc quần xịp và áo choàng rồi lên sân khấu và vẩy của quý của bạn vào mọi người? Anh chàng đó biết bí mật để chiến thắng trong cuộc sống của con người: làm … bạn gọi điều đó là gì cũng được … thì tốt hơn là không làm.
“Nhưng tôi không giỏi gì cả!” Chà, tôi có một tin tốt – hãy ném đủ số giờ luyện tập vào và bạn có thể giỏi hầu như bất cứ thứ gì. Tôi là nhà văn tồi tệ nhất thế giới khi tôi còn là một đứa trẻ. Tôi chỉ khá hơn một chút ở tuổi 25. Nhưng trong khi thất bại thảm hại trong sự nghiệp, tôi đã dành thời gian rỗi để viết trong trong tám năm liền, một bài báo mỗi tuần, trước khi tôi kiếm được tiền thật từ nó. Phải mất 13 năm để tôi đủ tốt để vào danh sách bán chạy nhất của Thời báo New York. Tôi đã mất cỡ 20.000 giờ luyện tập để mài giũa mình.
Không thích viễn cảnh đổ hết thời gian vào một kỹ năng? Thế thì, tôi có tin tốt và tin xấu. Tin tốt là chỉ riêng hành động thực hành đã đủ giúp bạn thoát ra khỏi vỏ bọc của mình – Tôi đã trải qua nhiều năm làm việc văn phòng tẻ nhạt vì tôi biết rằng tôi đang học một kỹ năng độc đáo nhờ nó. Mọi người bỏ cuộc vì mất quá nhiều thời gian để thấy kết quả, vì họ không hiểu ra rằng quá trình chính là kết quả.
Tin xấu là bạn không có lựa chọn nào khác. Nếu bạn muốn làm việc ở đây, hãy chốt.
Bởi vì theo quan điểm phi chuyên gia của tôi, bạn không ghét bản thân mình vì bạn có lòng tự trọng thấp hoặc vì người khác thô lỗ với bạn. Bạn ghét chính mình vì bạn không làm gì cả. Ngay bản thân bạn cũng không thể “yêu bạn như bạn là” – đó là lý do tại sao bạn đau khổ và gửi thư cho tôi hỏi rằng tôi nghĩ bạn nên làm gì với cuộc sống của mình. Hãy làm toán: Bao nhiêu thời gian của bạn dành cho việc tiêu thụ những thứ mà người khác tạo ra (TV, âm nhạc, trò chơi video, trang web) so với làm ra thứ riêng của mình? Chỉ cái đó mới làm tăng giá trị của bạn như một con người.
“Nhưng toàn bộ hệ thống đã mục nát và trên bờ vực sụp đổ, cố gắng làm gì chứ?” Bạn ơi, nếu hệ thống sụp đổ, hãy lấy mọi thứ tôi đã nói ở trên và nhân nó lên gấp ngàn lần. Người không có kỹ năng và nỗ lực sẽ không được ăn. Các ông chủ mới có thể giương cao ngọn cờ bình đẳng, nhưng bạn sẽ dần nhận thấy rằng những người tài năng và lôi cuốn vẫn đang có được những thứ tốt nhất. Điều đó sẽ không thay đổi trong đời bạn, và cả đến đời chút chít bạn.

2. Cái ở bên trong bạn chỉ có ý nghĩa khi nó khiến bạn làm gì đó

“Nhưng những gì bên trong mới quan trọng! Mẹ tôi nói vậy!”
Tham gia vào viết lách, tôi biết hàng tá nhà văn đầy tham vọng. Họ nghĩ mình là nhà văn, họ tự giới thiệu mình là nhà văn trong các bữa tiệc, họ biết rằng sâu thẳm bên trong, họ có trái tim của một nhà văn. Điều duy nhất họ còn thiếu là bước nhỏ cuối cùng, khi rốt cuộc họ thực sự viết!
Nhưng, điều đó có thực sự quan trọng? Liệu “viết các thứ” có quan trọng không để quyết định ai là ai và không thực sự là “nhà văn”?
Vì tình yêu của Chúa, đúng thế.
Hãy xem, có một luận điểm tự vệ thường thấy cho tất cả mọi thứ tôi đã nói, và cho mọi tiếng nói phê bình trong cuộc sống của bạn. Đó là điều mà lòng tự ái của bạn nói với bạn, nhằm ngăn bạn khỏi phải làm những công việc cải thiện bản thân khó nhọc kia: “Tôi biết tôi là người tốt ở bên trong.” Đôi khi nó còn được gọi là “Tôi biết tôi là ai” hoặc “Tôi chỉ phải là tôi.”
Đừng hiểu lầm tôi; con người bên trong bạn là tất cả – anh chàng tự tay xây nhà cho gia đình đã làm điều đó vì con người bên trong anh ta. Mọi điều tồi tệ bạn từng làm đều bắt đầu với một xung lực xấu, một ý nghĩ quanh quẩn trong hộp sọ của bạn cho đến khi bạn phải hành động theo nó. Và mọi điều tốt đẹp bạn đã làm cũng vậy thôi – “bạn là ai bên trong” chính là đất trồng ẩn dụ, mà từ đó trái cây của bạn đơm lên. Đây là những gì mọi người cần biết, và những gì nhiều bạn không thể chấp nhận:
“Bạn” không là gì ngoài trái cây đó.
Không ai quan tâm đến đất trồng của bạn. “Bạn là ai bên trong” là vô nghĩa, chỉ trừ những gì nó tạo ra cho người khác.
Bên trong, bạn có lòng trắc ẩn lớn đối với người nghèo. Tuyệt quá. Điều đó có dẫn đến việc bạn làm bất cứ điều gì về nó? Bạn có nghe về bi kịch khủng khiếp trong cộng đồng của bạn và nói, “Ồ, những đứa trẻ tội nghiệp đó. Hãy cho chúng biết rằng chúng nằm trong suy nghĩ của tôi”? Bởi vì, tiên sư bạn nếu bạn làm thế – hãy tìm hiểu những gì họ cần và giúp cung cấp nó. Hàng trăm triệu người gửi suy nghĩ và cầu nguyện sau mỗi vụ nổ súng hàng loạt. Liệu sức mạnh tập thể của những suy nghĩ tốt đó tạo ra những gì? Cứt đái. Trẻ em chết mỗi ngày bởi vì hàng triệu người trong chúng ta nói với bản thân rằng quan tâm cũng tốt như làm. Đó là một cơ chế bên trong được điều khiển bởi phần lười biếng trong não để ngăn bạn thực sự làm việc.
Có bao nhiêu bạn đang đi quanh và nói: “Cô ấy / anh ấy sẽ yêu tôi nếu cô ấy / anh ấy biết tôi là một người thú vị thế nào!” Có thật không? Các suy nghĩ và ý tưởng thú vị của bạn thể hiện ra như thế nào? Chúng đã khiến bạn phải làm gì? Nếu cô gái hay chàng trai trong mơ của bạn có một chiếc camera giấu kín theo dõi bạn suốt một tháng, liệu họ có ấn tượng với những gì họ nhìn thấy không? Hãy nhớ rằng, họ không thể đọc suy nghĩ của bạn – họ chỉ có thể quan sát. Họ có muốn trở thành một phần của cuộc sống đó không?
Bởi vì tất cả những gì tôi yêu cầu bạn làm là áp dụng cho chính mình những tiêu chuẩn mà bạn áp dụng cho người khác. Bạn có có người bạn Cơ đốc phiền phức mà đề nghị duy nhất để giúp đỡ bất cứ ai là “cầu nguyện cho họ”? Nó không làm bạn phát điên chứ? Tôi không bình luận về việc cầu nguyện có tác dụng hay không; điều đó không thay đổi thực tế là họ đã chọn một loại trợ giúp mà không cần rời khỏi sofa. Họ tránh mọi tội lỗi, họ nghĩ những suy nghĩ trong sạch, “đất trồng” bên trong của họ thuần khiết nhất có thể, nhưng quả gì mọc lên từ đó? Và họ nên biết điều này hơn bất kỳ ai – vì tôi đã đánh cắp phép ẩn dụ trái cây từ Kinh thánh. Chúa Giêsu đã nói về chuyện “một cái cây được đánh giá bằng quả của nó” nhiều lần [Luke 6:43, Matthew 7:19, John 15:2 – ND]. Tất nhiên, Chúa Giêsu không nói: “Nếu bạn muốn làm việc ở đây, hãy chốt.” Không, ngài nói, ” Hễ cây nào chẳng sanh trái tốt, thì phải đốn mà chụm đi.”.
Mọi người thường không phản ứng đúng khi được nói vậy, giống như những người bán BĐS đã không phản ứng đúng khi Alec Baldwin nói với họ rằng họ cần phải có bi rắn hoặc thôi việc để rồi đánh giày cho anh ta. Điều này đưa chúng ta đến điểm cuối cùng …

1. Tất cả những gì bên trong bạn đều chống lại sự cải thiện

Tâm trí con người là một bí ẩn, và bạn sẽ không bao giờ thấy nó háo hức hơn khi hành động so với khi chiến đấu chống lại bằng chứng rằng nó cần phải thay đổi. Tâm lý của bạn được trang bị cơ chế phòng thủ nhiều lớp, được thiết kế để bắn hạ bất cứ thứ gì có thể khiến chúng phải dịch chuyển – không tin thì hãy hỏi bất kỳ kẻ nghiện nào. Vì vậy, ngay bây giờ, một số bạn đọc điều này đang cảm thấy não bắn phá mình với những lý do mang tính phản xạ tự nhiên (giống như phản xạ đầu gối) để chối bỏ nó. Từ kinh nghiệm bản thân, tôi có thể nói rằng những phản ứng này thường đến dưới dạng …

Cố ý diễn giải mọi phê bình thành xúc phạm

“Hắn là ai mà gọi tôi là kẻ lười biếng và vô dụng! Một người tốt sẽ không bao giờ nói chuyện với tôi như thế! Hắn đã viết tất cả những điều này chỉ để cảm thấy mình vượt trội và khiến tôi cảm thấy tồi tệ về cuộc sống của mình! Tôi sẽ tìm cách xúc phạm hắn để gỡ hòa!”

Tập trung vào người đưa tin để tránh nghe thông điệp

“Anh chàng NÀY dạy tôi cách sống? Ồ, cứ như hắn rất cao cả và vĩ đại! Đó chỉ là một kẻ viết văn ngu ngốc trên Internet! Tôi sẽ đào bới điều gì đó về hắn để tái khẳng định hắn ngu ngốc, và tất cả những gì hắn nói là ngu ngốc! Anh chàng rất tự phụ, làm tôi phát mửa! ”

Tập trung vào giọng điệu để tránh nghe nội dung

“Tôi sẽ đào sâu ở đây cho đến khi tôi tìm thấy một trò đùa xúc phạm khi bị đưa ra khỏi bối cảnh, sau đó sẽ chỉ nói và nghĩ về điều đó! Tôi đã nghe nói rằng chỉ một từ xúc phạm cũng có thể khiến toàn bộ cuốn sách trở nên vô nghĩa!”

Xét lại quá khứ của chính mình

“Mọi thứ không tệ lắm! Tôi biết rằng tôi đã suýt tự tử vào tháng trước, nhưng giờ tôi cảm thấy tốt hơn rồi! Hoàn toàn có thể là nếu tôi cứ làm chính xác những gì tôi đang làm, cuối cùng mọi việc sẽ ổn! Tôi sẽ có được bước ngoặt của mình, và nếu tôi tiếp tục tán tỉnh cô gái xinh đẹp đó, cuối cùng cô ấy sẽ quay lại!”

Giả vờ rằng bất kỳ sự tự cải thiện bản thân nào cũng sẽ làm mất chất con người thật của bạn

“Ồ, vậy phải chăng tôi nên vứt tất cả truyện tranh của mình và đi tập gym sáu giờ một ngày và xịt da rám nắng? Bởi vì ĐÓ LÀ PHƯƠNG ÁN KHÁC DUY NHẤT.”

Trì hoãn mọi cải thiện bản thân cho đến khi toàn bộ thế giới thay đổi để phù hợp với bạn

“Nếu tôi làm việc chăm chỉ, tôi sẽ giúp duy trì một hệ thống thối nát! Tất nhiên, hệ thống chẳng có lý do gì để lắng nghe tôi một khi tôi không đóng góp gì cả, do đó tôi sẽ không bao giờ ở vào vị trí để có thể thay đổi nó! ”
Đại loại vậy. Hãy nhớ rằng, nghèo khổ rất là thoải mái (comfortable). Đó là lý do tại sao rất nhiều người chọn nó. Hạnh phúc cần nỗ lực. Và cả can đảm nữa – bởi vì thật vô cùng thoải mái khi biết rằng một khi bạn không tạo ra bất cứ điều gì trong cuộc sống, thì không ai có thể tấn công thứ bạn tạo ra. Dễ dàng hơn nhiều khi chỉ ngồi và chỉ trích những sáng tạo của người khác. Bộ phim này thật ngu ngốc. Lũ trẻ của cặp đó là bọn hư hỏng. Quan hệ của cặp đôi khác thì chả ra gì. Thằng giàu kia nông cạn. Nhà hàng này thảm hại. Nhà văn Internet này là cứt đái. Có lẽ tôi nên để lại một comment thô lỗ yêu cầu trang web sa thải anh ta. Đấy nhé, tôi đã tạo ra một cái gì đó.
Ồ, đợi đã, tôi đã quên đề cập đến phần đó? Vâng, bất cứ điều gì bạn cố gắng xây dựng hoặc tạo ra – có thể là một bài thơ, hoặc một kỹ năng mới, hoặc một mối quan hệ mới – bạn sẽ thấy mình ngay lập tức bị bao vây bởi những người không làm (non-creator) và dè bỉu nó. Có thể không phải trước mặt bạn, nhưng họ sẽ làm. Những người bạn say xỉn không muốn bạn tỉnh táo. Những người bạn béo phì không muốn bạn bắt đầu một chế độ tập thể dục. Những người bạn thất nghiệp không muốn thấy bạn bắt tay xây sự nghiệp.
Hãy nhớ rằng, họ chỉ thể hiện nỗi sợ hãi của chính mình, vì dè bỉu kết quả công việc của người khác là một cách biện minh nữa cho việc không làm gì cả. “Tại sao tôi phải tạo ra gì đó khi những thứ người khác tạo ra toàn vớ vẩn? Tôi hoàn toàn đã có thể viết một cuốn tiểu thuyết, nhưng tôi chờ một cái gì đó hay, tôi không muốn viết ra một thứ như Twilight!” Miễn là họ không bao giờ làm ra bất cứ thứ gì, sản phẩm của họ sẽ mãi hoàn hảo và vượt ra ngoài sự phê phán. Hoặc, nếu họ làm gì đó, họ sẽ làm điều đó với sự mỉa mai. Họ sẽ cố tình làm thật tệ để mọi người thấy rằng đây không phải là nỗ lực thực sự của họ. Nỗ lực thực sự của họ sẽ rất tuyệt vờicơ. Không giống mấy thứ cứt đái bạn đã làm.
Đừng là người đó. Nếu bạn là người đó, đừng là người đó nữa. Đấy là những gì làm cho mọi người ghét bạn. Đấy là những gì làm cho bạn ghét chính mình.
Vì vậy, bạn thấy thế nào: một năm kể từ bây giờ, đó là deadline của chúng ta. Trong khi những người khác đang nói với bạn “Hãy lập kế hoạch giảm 10kg trong năm nay!” Tôi sẽ nói rằng hãy cam kết thực hiện bất cứ điều gì – thêm bất kỳ kỹ năng nào, bất kỳ cải tiến nào vào bộ công cụ của con người bạn, đủ giỏi để gây ấn tượng với mọi người. Đừng hỏi gì tôi – mẹ kiếp, nếu bạn không quyết được thì hãy chọn đại gì đó. Tham gia một lớp học về karate, hoặc khiêu vũ, hoặc đồ gốm. Học nướng bánh. Đóng chuồng chim. Học massage. Học một ngôn ngữ lập trình. Làm phim khiêu dâm. Đóng vai nhân vật siêu anh hùng và chống tội phạm. Bắt đầu một kênh vlog trên YouTube. Viết cho Cracked.
Nhưng điều quan trọng là, tôi không muốn bạn tập trung vào điều gì đó tuyệt vời mà bạn sẽ làm để nó xảy đến với bạn (“Tôi sẽ có bạn gái, tôi sẽ kiếm được nhiều tiền …” ). Tôi muốn bạn hoàn toàn tập trung vào việc tạo cho mình một kỹ năng khiến bạn trở nên thú vị và có giá trị hơn một chút với người khác. “Tôi không có tiền để học nấu ăn.” Thế thì, mẹ kiếp, hãy google “nấu ăn thế nào”. Chết tiệt, bạn phải giết những cái cớ trì hoãn đó. Hoặc chúng sẽ giết bạn.
Bạn không có gì để mất, và thế giới cần bạn, hơn bao giờ hết. Đây là video một con chó corgi lăn mình xuống cầu thang.
(Hết bài dịch)

Bản dịch của tác giả Phan Phương Đạt.