Thị xã Quảng Trị, mảnh đất gắn liền với những chứng tích lịch sử ghi dấu những năm tháng chiến tranh dữ dội, khốc liệt nhưng anh dũng, hào hùng của dân tộc; mảnh đất của những con người dẫu cuộc sống nghèo khó, vất vả nhưng giàu truyền thống hiếu học. Trên mảnh đất linh thiêng ấy, có một ngôi trường đã hơn 43 năm tuổi đã và đang vươn lên tỏa sáng với bề dày truyền thống và những thành tích đáng tự hào. Đó là trường THPT Thị Xã Quảng Trị.
Trường được thành lập từ năm 1975 sau ngày giải phóng ở vùng đất Bèng, nơi giáp ranh giữa làng Nại Cửu và làng Cổ Thành (Quê hương của cố Tổng Bí thư Lê Duẩn). Buổi đầu khi mới thành lập, trường là một ngôi nhà nhỏ 3 gian mái tranh, phên đất do chính bàn tay thầy trò vào rừng cắt tranh, chặt tre, lấy gỗ dựng nên. Lúc đó trường chỉ có 3 lớp học với 115 học sinh và 8 thầy cô giáo thay nhau giảng dạy. Vượt qua muôn vàn khó khăn, gian khổ bởi sự huỷ diệt của chiến tranh; với lòng nhiệt tình, say mê với nghề nghiệp, tập thể sư phạm của nhà trường đã đặt nền móng hồi sinh cho sự nghiệp giáo dục của quê hương.
Trải qua chặng đường hơn 43 năm xây dựng và phát triển, trường THPT Thị Xã Quảng Trị đã ngày càng trưởng thành vững mạnh về mọi mặt. Cùng với sự đầu tư xây dựng về cơ sở vật chất là sự khẳng định uy tín, thương hiệu về chất lượng giáo dục. Trường là niềm tự hào của bao thế hệ thầy trò và nhân dân trên địa bàn với ý nghĩa lớn lao: ươm mầm giáo dục, là địa chỉ đào tạo đáng tin cậy của phụ huynh – học sinh trong toàn tỉnh.
Trong suốt 43 năm qua, tiếp nối và phát huy truyền thống dạy tốt – học tốt, nhà trường luôn chú trọng đến chất lượng giáo dục toàn diện trong đó coi trọng công tác giáo dục mũi nhọn. Từ khi thành lập cho đến nay, chất lượng đào tạo của trường luôn giữ vững và phát triển. Tỉ lệ tốt nghiệp nhiều năm liên tục đạt 100%. Học sinh đỗ vào các trường đại học không chỉ tăng lên về số lượng mà còn đạt chất lượng cao, ngày càng có nhiều học sinh đỗ thủ khoa, như các em Nguyễn Thị Hà, Phan Thị Liên Nhi, Lê Đình Phụng, Trần Thị Thu Sương…Những năm gần đây, trường luôn được Bộ GD&ĐT xếp vào tốp 100, 200 trường có điểm thi vào ĐH cao nhất trong toàn quốc (năm học 2006-2007, 2015-2016 được xếp thứ 93). Trong các kì thi học sinh giỏi văn hóa cấp Tỉnh, trường luôn được xếp vị trí thứ Nhất trong khối THPT không chuyên, nhiều năm có nhiều tổ chuyên môn đạt giải Nhất đồng đội, điển hình như các tổ chuyên môn Toán, Vật lý, Hóa học, Sinh học, Tin học. Trường có nhiều học sinh giỏi Tỉnh tham gia thi học sinh giỏi cấp Quốc gia và đã mang về những thành tích đầy phấn khởi, tự hào, tiêu biểu như các em: Trần Đình Việt, Nguyễn Trường Sanh, Lê Văn Khánh, Thân Quang Minh, Nguyễn Bảo Hưng… và trong số đó nhiều em đạt điểm cao được đi du học nước ngoài. Cùng với giáo dục trí tuệ, nhà trường còn chú trọng công tác giáo dục thể chất nhằm đào tạo thế hệ trẻ trở thành những con người “vừa hồng vừa chuyên”. Trong các hội thi hội khỏe Phù Đổng, thể thao văn hóa học đường cấp Quốc gia, học sinh trường tham gia tích cực và đạt nhiều huy chương vàng về giải đồng đội và cá nhân.
Đề tài “Cánh tay robot cho người khuyết tật” và được vinh danh là một trong 10 gương mặt trẻ Việt với đã đạt giải ba Quốc tế cuộc thi KHKT do Intel ISEF tổ chức tại Mỹ năm 2017 Không chỉ đạt kết quả cao trong học tập và rèn luyện, học sinh của trường còn rất đam mê sáng tạo nghiên cứu khoa học, luôn tự tin tỏa sáng ở những sân chơi trí tuệ lớn. Học sinh Phạm Huy Nam tiêu biểu năm 2017. Trong hành trình chinh phục đỉnh cao tri thức, ở cuộc thi “Đường lên đỉnh Olympia” do đài truyền hình Việt Nam tổ chức, học sinh Văn Viết Đức đã xuất sắc giành vị trí Quán quân đường lên đỉnh Olympia năm thứ 15 và mới đây học sinh Lê Thanh Tân Nhật đã trở thành Á Quân “Đường lên đỉnh Olympia” năm thứ 18. Các em chính là những tấm gương tiêu biểu, là những bông hoa rực rỡ trong vườn hoa tươi thắm đang khoe sắc của nhà trường, là minh chứng cho một niềm tin bất diệt, một chân lí vĩnh hằng “hoa trí tuệ luôn nở trên đất học”. Tên tuổi các em sẽ còn in dấu mãi trong lòng thầy cô và bạn bè của bao thế hệ. Qua các thành tích rực rỡ và tiêu biểu nói trên, cùng với sự đổi mới không ngừng về quản lý và dạy học, tạo môi trường học tập năng động, nhiều sân chơi trí tuệ cho học sinh được học tập trải nghiệm, sáng tạo ngay dưới mái trường THPT như sân chơi “Chinh phục đỉnh cao” (đã thực hiện qua 15 năm), “Kỳ thi HSG văn hóa lớp 10, 11 cấp trường”, “Cuộc thi KHKT cấp trường”, các CLB học thuật, văn nghệ, TDTT… đã minh chứng một điều rằng: Trường THPT Thị Xã Quảng Trị là nơi ươm mầm cho các tài năng trẻ tỏa sáng.
Từ mái trường giàu truyền thống hiếu học này, nhiều thế hệ học sinh đã vào đời tạo nghiệp vững vàng, nhiều học sinh đã thành đạt, thành danh không chỉ trong tỉnh mà cả trong nước và ngoài nước. Họ trở thành những con người có học hàm học vị cao, là những doanh nhân, cán bộ quản lí nhà nước giỏi, đóng góp sức mình vào sự nghiệp xây dựng quê hương, đất nước. Tiêu biểu như: Tiến sĩ giáo dục học Hoàng Hiến, Dương Mạnh Thắng, Nguyễn Duân; tiến sĩ hóa học Võ Viễn, Lê Quốc Thái, Lê Quyết Thắng; tiến sĩ kinh tế Lâm Chí Dũng, Trần Quốc Việt, nhà quản lý Trần Lê Huy…
Để có được những thành quả đáng tự hào đó, chính là nhờ sự tổ chức quản lí chặt chẽ, khoa học của lãnh đạo nhà trường; sự phối kết hợp các tổ chức chính trị, chính trị-xã hội trong nhà trường. Và cùng với đó là tấm lòng nhiệt huyết, sự cống hiến tận tụy công sức, tài năng của đội ngũ cán bộ giáo viên cho sự nghiệp trồng người. Trong đội ngũ 84 cán bộ quản lý, giáo viên, hiện có 15 thạc sĩ, và đặc biệt đến năm 2018, nhà trường đã có 4 cán bộ quản lý, giáo viên được Nhà nước phong tặng danh hiệu Nhà giáo ưu tú, đó là: Thầy giáo Lê Biểu (Giáo viên bộ môn Toán), thầy giáo Hoàng Minh Long (nguyên là Hiệu trưởng nhà trường), cô giáo Phạm Thị Hương Xuân (nguyên là Phó Hiệu trưởng nhà trường), thầy giáo Nguyễn Tiến Dũng (hiện đang là Hiệu trưởng nhà trường). Tập thể sư phạm nhà trường là những thầy cô giáo không chỉ có năng lực chuyên môn nghiệp vụ vững vàng mà còn có lương tâm, trách nhiệm, luôn nhiệt huyết với sự nghiệp trồng người; là những tấm gương sáng ngời về nhân cách và sự cống hiến cho quá trình đi lên của trường; được xã hội tin yêu và trân trọng.
Nhìn lại chặng đường 43 năm xây dựng và phát triển, thầy trò trường THPT Thị Xã Quảng Trị vô cùng tự hào, phấn khởi vì trường đã đạt được những danh hiệu cao quí, những thành tích đáng trân trọng: Trường được Nhà nước tặng thưởng Huân chương Lao động hạng Nhất (năm 2010); được Thủ tướng Chính phủ tặng Cờ thi đua và Bằng khen (các năm học 2007-2008, 2008-2009, 2014-2015, 2016-2017), năm 2010 được Chính phủ tặng Cờ đơn vị dẫn đầu; Được Bộ trưởng Bộ GD&ĐT, UBND tỉnh Quảng Trị tặng bằng khen các năm 2004-2005, 2009-2010, 2011-2012, 2016-2017 và nhiều bằng khen, giấy khen các cấp; Chi bộ nhiều năm liền là chi bộ “trong sạch vững mạnh tiêu biểu” được Tỉnh ủy Quảng Trị tặng Bằng khen 4 năm thực hiện cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức HCM” năm 2010, tặng Cờ thi đua 5 năm liền đạt “Chi bộ trong sạch vững mạnh tiêu biểu” năm 2006-2011, tặng Cờ thi đua 5 năm liền đạt “Chi bộ trong sạch vững mạnh tiêu biểu” năm 2013-2017; Công đoàn được Tổng liên đoàn lao động Việt Nam tặng Bằng khen; Đoàn trường được Trung ương Đoàn tặng cờ luân lưu. Những thành tích đó là sự đánh giá khoa học, khách quan của Đảng, Nhà nước và xã hội để thêm một lần nữa minh chứng cho uy tín, chất lượng giáo dục ưu việt của nhà trường. Trường THPT Thị xã Quảng Trị đang từng ngày khởi sắc, tỏa sáng xứng đáng với niềm tin yêu của phụ huynh và cộng đồng xã hội.
Chia sẻ về những thành tích cao quí mà trường đạt được, Nhà giáo ưu tú Nguyễn Tiến Dũng, Bí thư chi bộ, Hiệu trưởng nhà trường cho rằng: “Có thể nói trường THPT Thị Xã Quảng Trị trở thành trường trọng điểm chất lượng cao trên cơ sở của một trường học có kỷ cương, nề nếp. Chính công tác tổ chức quản lí chặt chẽ, khoa học, luôn cầu thị, đổi mới, sáng tạo; tinh thần trách nhiệm và lương tâm nghề nghiệp của cán bộ, giáo viên, nhân viên; ý thức tổ chức kỷ luật nghiêm và sự hiếu học của học sinh là những yếu tố cơ bản làm nên chất lượng giáo dục cao của trường. Thật vinh dự và tự hào, bởi từ khi thành lập cho đến ngày hôm nay, trường THPT Thị Xã Quảng Trị luôn là địa chỉ đào tạo đáng tin cậy của học sinh và phụ huynh trong toàn tỉnh. Nhà trường sẽ tiếp tục giữ vững và phát huy truyền thống dạy tốt – học tốt để tiếp tục đưa chất lượng giáo dục của trường ngày càng đi lên”.
Từ những phần thưởng cao quí và thành quả, uy tín đạt được trong 43 năm xây dựng và phát triển, thầy và trò trường THPT Thị xã Quảng Trị càng có thêm sự nỗ lực phấn đấu và quyết tâm để đến năm 2020 xây dựng trường thành trường kiểu mẫu, đơn vị Anh hùng lao động trong thời kì đổi mới, góp phần tô thắm thêm trang sử hào hùng, oanh liệt của nhân dân Quảng Trị thân yêu.
