Trong bối cảnh toàn cầu hóa và sự bùng nổ công nghệ của thế kỷ 21, rất nhiều ngành nghề bị đào thải và nhiều ngành nghề mới sẽ xuất hiện. Để đào tạo ra nguồn nhân lực phù hợp và chủ động thích nghi với những biến đổi của thế giới tương lai, giáo dục cần có những thay đổi rõ rệt và hiệu quả hơn. Trong đó, tập trung đào tạo tư duy và kỹ năng được xem là chìa khóa cốt lõi.
Sự thay đổi của các nền giáo dục tiên tiến trên thế giới
Theo dự đoán của Diễn đàn Kinh tế thế giới, đến năm 2025 con người chỉ chiếm khoảng 48% lực lượng lao động, còn máy móc và các thuật toán chiếm đến 52%. Cho nên việc giáo dục đơn thuần chỉ tập trung vào truyền đạt kiến thức không còn phù hợp nữa. Thay vào đó, phương pháp tập trung vào tư duy và kỹ năng, những yếu tố rất “con người” mà máy móc không thể thay thế ngày càng được chú trọng. Đây là cốt lõi của giáo dục hiện đại, nơi đào tạo ra nguồn nhân lực sẵn sàng thích nghi trước mọi sự thay đổi.
Trên thực tế, các nền giáo dục tiên tiến trên thế giới đã tập trung đào tạo các kỹ năng hữu ích cho tương lai như: kỹ năng làm việc nhóm, kỹ năng giao tiếp, kỹ năng sáng tạo và tư duy phản biện. Sự rèn luyện và kết hợp giữa các kỹ năng trở thành chiến lược giáo dục thiết yếu mà nhiều quốc gia hướng đến.
Theo nghiên cứu của Viện Brookings về mức độ phổ biến của những kỹ năng thế kỷ 21, hàng loạt các quốc gia khẳng định kỹ năng giao tiếp và sáng tạo là quan trọng nhất, tiếp theo là kỹ năng giải quyết vấn đề và tư duy phản biện. Có thể nói, những kỹ năng thế kỷ 21 chính là “chìa khóa” để các quốc gia tạo ra lực lượng lao động chuẩn bị sẵn sàng cho tương lai nhiều sự đổi thay.
Giá trị cốt lõi của những kỹ năng thế kỉ 21 chính là tạo ra lực lượng lao động kiến tạo, sẵn sàng thích nghi với những thay đổi của thời đại. Với nền tảng vững chắc này, người lao động sẽ nắm bắt kiến thức mới nhanh chóng, biết áp dụng một cách sáng tạo vào thực tế, đồng thời giúp đánh giá, phân tích các vấn đề, giao tiếp hiệu quả và hành động theo cách mà máy móc hay công nghệ không thể thay thế được.
Những kỹ năng cần thiết cho công việc tương lai
Mặc dù không ai có thể dự đoán chính xác được những công việc nào sẽ HOT trong tương lai, nhưng dưới đây sẽ là 7 kỹ năng cần thiết mà bạn có thể ứng dụng cho sự thành công tương lai của mình:
Linh động và giải quyết những vấn đề phức tạp
Tương lai sẽ mang đến cho bạn những vấn đề mà bạn có thể chưa từng gặp phải trước đây cũng như chưa có kinh nghiệm để giải quyết những vấn đề đó. Nhưng để giải quyết nó, bạn cần phải linh hoạt và suy nghĩ bao quát vấn đề từ đó sắp xếp lại để tìm hướng giải quyết. Những kỹ năng này bạn có thể phát huy nếu được thực hành thường xuyên. Bạn càng giải quyết nhiều vấn đề khó khăn, bộ não của bạn sẽ càng cong hơn!
Tư duy phán đoán
Hiện nay đã có khá nhiều công việc có thể tự động hóa bằng công nghệ, nhưng không thể phụ thuộc vào đó để cho bạn những khả năng phán đoán; do đó những nghề nghiệp trong tương lai đòi hỏi bạn có phải có một tư duy phán đoán tuyệt vời. Bạn liên tục cần phải phân tích các tình huống khác nhau, xem xét nhiều giải pháp và đưa ra quyết định nhanh chóng thông qua logic và lý luận.
Sáng tạo
Bạn đang lo lắng những con robots sẽ “cướp” mất việc làm của mình? Bạn càng sáng tạo thì khả năng bạn bị mất công việc của mình cho robot càng thấp! Trong khi những con robot có thể hơn bạn về tính toán và chẩn đoán vấn đề, nhưng nó không thể hơn bạn về việc sáng tạo ra những nội dung hấp dẫn, có tầm nhìn xa hay phân tích những vấn đề trừu tượng.
Những kỹ năng con người
Nếu như những cỗ máy đang được cải tiến liên tục và ngành công nghệ đang dần chiếm vị trí trọng yếu, thì con người chúng ta phải cần hợp lại với nhau hơn! Nếu như bạn muốn thành công trong thị trường công việc tương lai, bạn sẽ cần học cách làm sao để quản lý và làm việc với con người (cũng như robot), điều này bao gồm luôn cả cảm xúc, đồng cảm và cách lắng nghe của bạn.
Những kiến thức chuyên ngành
Sự nghiệp tương lai của bạn sẽ đòi hỏi bạn phải nắm thông tin từ nhiều lĩnh vực khác nhau để cho ra đời những hướng giải quyết sáng tạo cho những vấn đề trong tương lai. Hãy bắt đầu bằng việc đọc càng nhiều sách càng tốt về bất kỳ vấn đề gì mà bạn cảm thấy hứng thú. Khi bạn vào Đại học, hãy xem xét việc chọn thêm một chuyên ngành hoàn toàn khác để học. Tất cả điều đó sẽ là hành trang vững chắc cho cuộc đua đường dài trong tương lai.
Trong kỷ nguyên 4.0, người lao động phải học tập suốt đời và kỹ năng thế kỷ 21 chính là nền tảng để “nâng cấp” bản thân thành phiên bản tốt nhất mỗi ngày!
